Czy psy i koty są skazane na ciągłą walkę pomiędzy sobą? cz.2

Zapis rozmowy Cesara Millana z dr Suzanne Hetts, behawiorystką zwierząt i jedną z czołowych amerykańskich ekspertek psychologii zwierząt.

Cesar Millan: Dla psów stado ma duże znaczenie, więc bardzo szybko adoptują się do istniejącej w jego obrębie hierarchii. Jak to działa u kotów?

Suzanne Hetts: Koty są bardzo elastyczne w budowaniu struktur społecznych. Są zdolne do wychowywania młodych i życia na własną rękę, ale są w stanie również żyć w grupie. W kociej grupie nie ma wyraźnych podziałów, a grupa zazwyczaj skupiona wokół źródła pożywienia.

Jedną z różnic miedzy kotami i psami jest to, że hierarchia społeczna nie jest ważna dla kotów. Koty są znacznie bardziej wyczulone na to, czy ktoś nie narusza ich przestrzeni zbyt szybko, co z resztą psy są skłonne robić. Kot są znacznie bardziej związane z terytorium. Jeżeli kot jest rezydentem w domu, do którego wprowadza się pies, kot może być bardzo niezadowolony z takiej sytuacji.

C.M.: Psy mają jasne sposoby komunikowania się ze sobą. Pies spotykając nowego psa wącha jego zadek, podczas gdy kot obwąchuje pyszczek. Pies z uniesionym ogonem okazuje dominację, ale u kotów może być inaczej. Czy trudno jest kotom i psom zrozumieć siebie nawzajem?

S.H.: Mogą zdarzyć się problemy, gdy sygnały wzajemnej komunikacji nie pasują i każde ze zwierząt ma inny zestaw oczekiwań. Koty na przykład nie mają uległych zachowań tak jak psy. Przykładem uległego zachowania u psa byłoby położenie uszu lub przewrócenie się na plecy. Koty nie mają takich rytuałów. Tak więc jeśli kot przewraca się na grzbiet w interakcji z psem, pies może oczekiwać, że kot jest uległy i można się do niego zbliżyć. A w rzeczywistości przewrócenie się na plecy jest u kota pozycją defensywną i gdy tylko pies zbliży się zanadto, kot podrapie go lub ugryzie.

Obronna reakcja kota, na psa który chciał go powąchać.

Jedną z innych znaczących różnic jest to, że psy mają swoje własne rytuały zabaw. Gdy pies schyla się jakby się kłaniał, daje znak innemu psu: „Mogę warczeć i rzucać się na ciebie, ale nie atakuję naprawdę, to tylko zabawa!”. Koty nie mają takich zachowań będących zaproszeniem do zabawy. Jeśli pies schyla się w ten sposób przed kotem, ten może postrzegać to jako zagrożenie rzucenia się i przybiera postawę obronną, a nawet może psa zaatakować.

Psy posiadają również zachowania pojednawcze – jeśli relacja pomiędzy dwoma psami się nie układa, mogą ją poprawić poprzez uległość. Koty nie mają sposób na osiągnięcie tego między sobą. Jeśli coś pójdzie nie tak pomiędzy kotem i psem, kot w gruncie rzeczy nie zna zbyt wielu sposobów, by się pogodzić.

C.M.: Przed przyniesieniem kota do domu, w którym mieszka pies, jest wiele spraw wymagających przemyślenia. Zgodność jest bardzo ważna. Myślę, że podstawowe znaczenie ma bardzo dobre poznanie kota przed podjęciem decyzji, by zamieszkał z psem. Nie zdecydowałbym się na posiadanie kota i psa, jeśli kot ma taki sam lub wyższy poziom energii niż pies.

A na co powinien zwrócić uwagę właściciel kota, jeśli chce przyprowadzić do domu psa?

S.H.: Najważniejszą rzeczą jaką ludzie musza wziąć pod uwagę, jest bezpieczeństwo i dobre samopoczucie zarówno kota, jak i psa. Koty częściej boją się psów, a psy mogą być agresywne w stosunku do kotów.

Jest wiele możliwości, a każda sytuacja jest inna, dlatego dla dobra obu zwierząt, zapoznawanie kota i psa powinno odbywać się bardzo powoli.

Nie wszystkie koty będą w stanie dogadać się z psami i nie wszystkie psy będą w stanie żyć z kotem. Myślę, że bardzo ważne jest, aby właściciel ocenił czy przyprowadzenie psa będzie dobrym wyborem. Dotychczasowe doświadczenia danego kota z psami będą bardzo ważne, należy też uwzględnić koci temperament. Jeśli masz kota, który jest dość nieśmiały i lubi się chować, wzięcie psa może nie być najlepszym rozwiązaniem. Ale jeśli twój kot jest pewny siebie i ufny, między nim a psem wszystko może się dobrze ułożyć.

C.M.: Preferowałbym wprowadzenie szczeniaka do kotów lub kociąt, ponieważ szczeniak zawsze jest uległy – chociaż trzeba być ostrożnym, gdy osiągnie około ośmiu miesięcy, bo wtedy piesek może spróbować zmienić sytuację i przejąć kontrolę. Czy do psa łatwiej jest przyprowadzić kociaka czy starszego kota?

S.H.: W przypadku młodego kota, mającego rok lub mniej, należy spodziewać się większej zdolności do adaptacji, i tym samym łatwiej przyzwyczai się on do psa. Młode szczenięta chcą się bawić i bardziej prawdopodobne jest, że potraktują młodego kota jako potencjalnego partnera do zabawy. Starsze koty są zwykle dużo mniej elastyczne i mają mniejszą ochotę do zabawy. Oczywiście nie zawsze, istnieją wyjątki.

C.M.: Co jest największym błędem popełnianym przez ludzi, kiedy przyprowadzają kota do psa?

S.H.: U kotów bardzo ważne jest pierwsze ważenie – jeśli pies naprawdę go przerazi podczas pierwszego spotkania, to spodziewaj się, że przed wami długa droga. Jednym z największych błędów jakie popełniają ludzie, jest myśl że wystarczy przyprowadzić psa do domu, a pies i kot od razu wejdą w bliską interakcję.

Według psa kot znajduje się w pozycji uległej, ale czy aby na pewno kot właśnie się "poddał"?

C.M.: Gdybym wprowadzał nowego psa do domu, w którym mieszka już kot, przed zapoznaniem obu zwierząt, chciałbym spędzić z psem co najmniej dwa tygodnie. Ty i pies musicie najpierw stworzyć więź, dzięki czemu będziesz w stanie kontrolować sposób, w jaki pies będzie reagował. Należy stworzyć program spotkania, w którym wiesz, że możesz kontrolować psie instynkty.

A w jaki sposób można wprowadzić kota, do domu psa?

 S.H.: Wprowadzanie musi odbywać się bardzo powoli przez wzgląd na oba zwierzęta. Czasami może to zająć kilka dni, ale czasami zanim będzie można bezpiecznie zostawić kota i psa razem, może minąć kilka miesięcy.

Kiedy przynosisz kota do domu, powinien na początku mieć przestrzeń ograniczoną do niedużego pokoju, w którym znajdą się wszystkie potrzebne mu rzeczy: obiekty do drapania, zabawki, jedzenie, posłanie, woda i kuweta. Kot i pies powinny mieć możliwość poczuć zapach i usłyszeć siebie nawzajem, ale absolutnie bez kontaktu wzrokowego.

Weź ręcznik, potrzyj nim kota i umieść ten ręcznik na psim posłaniu lub przy jego misce, dzięki czemu zapozna się z zapachem kota zanim zobaczy go pierwszy raz. Jeśli twój pies spędza dużo czasu na wąchaniu zapachów, czyli przy drzwiach pokoju, w którym jest kot, wiedz że nie jest jeszcze gotowy do kontaktu, ponieważ zbytnio koncentruje się na obecności kota.

Ręczniki z zapachem psa powinny być także przyniesione do kota, aby on również mógł się przyzwyczaić do zapachu psa. Odgłosy, szczekanie i wycie niech poznaje zza drzwi.

Kiedy oba zwierzęta poznają swoje zapachy i dźwięki, można pozwolić na kontakt wzrokowy, ale zawsze pod nadzorem właściciela.

Najbardziej problematyczną kwestią pomiędzy kotami i psami jest bezpieczeństwo, o które zadbasz najlepiej zapoznając zwierzęta metodą małych kroków. Podczas pierwszego fizycznego spotkania, jedna osoba musi pilnować psa, druga kota. Prawdopodobnie aby mogło dość do spotkania „twarzą w twarz”, oba zwierzaki będą musiały być trzymane – pies na smyczy, kot w transporterze, tak, że żadne nie zrobi drugiemu krzywdy. Ze spotkaniem powinny wiązać się przyjemne nagrody, dlatego warto później dać zwierzakom smakołyk.

C.M.: Byłem w domach, gdzie psy terroryzują koty, byłem też w domach gdzie koty zdominowały psy. Jeden z najzabawniejszych był dom, do którego poszedłem nagrywając odcinek „Zaklinacza psów”, gdzie papuga kakadu zdominowała zarówno kota, jak i psa! Ale jest znacznie więcej domów, gdzie psy i koty mieszkają razem w spokoju – nawet w przyjaźni. Tak, są drapieżnikami i nie możemy ignorować ich naturalnych instynktów, ale jest też instynktowna potrzeba bliskości innych stworzeń. Każdy kto kiedykolwiek widział kota i psa przytulających się do siebie, będzie wiedział dokładnie o co mi chodzi.