Czy psy pamiętają swoich poprzednich właścicieli?

Każdego roku do schronisk trafiają miliony psów. Przy odrobinie szczęścia mogą one zostać adoptowane i znaleźć się w swoim nowym domu, u nowych właścicieli. Czasem osoby, które biorą psa pod swoje skrzydła, zastanawiają się, czy ich wybraniec pamięta swojego byłego pana, czy też nie. A jak jest naprawdę? Odpowiedź na takie pytanie nie może być rzecz jasna prosta i oczywista, ponieważ wszystko zależy od psa. Istnieją jednak pewne dowody – natury anegdotycznej – wskazujące na to, że czworonogi istotnie mogą pamiętać swych wcześniejszych właścicieli.

Argos – pies, który pamiętał

Dowody o charakterze anegdotycznym potwierdzają tezę mówiącą o tym, że psy pamiętają swoich poprzednich towarzyszy. Weźmy takiego Argosa – bohatera klasycznej Odysei. Czeka on aż 20 lat na swojego pana Odyseusza, który po wielu latach tułaczki w końcu wraca do rodziny i przyjaciół. W momencie gdy zwierzę rozpoznaje swego utraconego opiekuna, ma w sobie tylko tyle siły, by zwiesić uszy, podkulić ogon i… umrzeć. Tak, to smutna historia, ale to właśnie dzięki niej powstała metafora o wierności psów.

Koncepcja czasu i pamięci

Dr Patricia McConnell, autorka kilku książek o zachowaniu czworonogów, twierdzi, że poczucie czasu u psów jest całkiem realne. Jako dowód cytuje wyniki badań opublikowanych w „Applied Animal Behavior Science”, wskazujące na to, że im dłużej pies pozostaje sam, tym bardziej emocjonalnie wita się potem ze swoim panem. A zatem czas – wynoszący nawet 20 lat w przypadku Argosa – nie wydaje się wpływać na psią pamięć dotyczącą relacji zwierzęcia z ludźmi.

Pamięć psa a pamięć człowieka

Ludzie, w przeciwieństwie do psów, posiadają koncepcję czasu zwaną „pamięcią epizodyczną” i w celu jej aktywowania wykorzystują takie sztuczne mierniki czasu, jak: sekundy, minuty czy godziny. W ten sposób odróżniają jedne wydarzenia od drugich. Ponadto mają tendencję do pamiętania czegoś, jeśli dane zdarzenie było powiązane z innymi wydarzeniami. Psy natomiast potrafią „stwierdzić”, ile czasu upłynęło tylko od momentu ostatniego wydarzenia. Nie znaczy to jednak, że nie są one w stanie pamiętać samej przeszłości czy osób, z którymi niegdyś miały do czynienia.

Przetrwanie, lęk i zaufanie: powody, dla których psy pamiętają

Oczywiście istnieją też inne przyczyny. Powszechnie uważa się jednak, że czworonogi pamiętają to, co jest im niezbędne do przetrwania, albo to, co spowodowało u nich poczucie lęku. Psy nie zapominają o nieprzyjemnych czy niebezpiecznych okolicznościach, aby w przyszłości unikać podobnych sytuacji. Wreszcie wypada wspomnieć o pamięci związanej z przetrwaniem – dotyczy ona pamiętania przyjaciół, panów czy tych osób, z którymi zwierzęta czują się bezpiecznie i którym mogą zaufać.

Wniosek z tego następujący: Jeśli poprzedni właściciel był dla swego psa miły, zwierzę prawdopodobnie o nim nie zapomni.